Önceki gün hayatını kaybeden Lübnanlı düşünür ve eylem insanı Enis Nakkaş; Filistin’den Yemen’e, İran’dan Tunus’a kadar onlarca parti, fraksiyon, yetkili kişi ve kurumlar tarafından verilen taziye mesajlarının ardından bugün saat 15:00’te Beyrut’ta defnedildi.
Koronadan dolayı halka açık olmayan cenaze törenine Lübnan’dan bazı bakanlar, vekiller, Filistinli örgütlerin temsilcileri, Suriye, İran, Filistin ve Yemen’in büyükelçileri ve büyükelçilik heyetleri ile yakınları katıldı.
Vefatından birkaç gün önce kötüleşince kağıt kalem isteyen Enis Nakkaş’ın, titreyen bir el ile yazıldığı anlaşılan son mesajı paylaşıldı. Enis Nakkaş, eşi Betül Nakkaş’a göre Filistin Davasını işaret ettiği mesajında “Ben bittim, hikaye bitmedi.” dedi.
Nakkaş’ın tabutu, Lübnan ve Filistin bayraklarına sarıldı.
Filistin’in tüm siyasi ve askeri fraksiyonlarının, Enis Nakkaş için taziye mesajı yayınlaması dikkat çekti.
Son nefeslerini verirken bile yazdığı mesajda Filistin davasını işaret eden Nakkaş için Filistin, Suriye, Lübnan, Irak, İran, Yemen, Suudi Arabistan ve Bahreyn’den verilen bazı mesajlar şöyle:
Filistin:
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC)
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC), 1975 yılında FHKC’nin ‘Dış Operasyonlar’ birimine katılarak Viyana Opec eylemine liderlik eden Enis Nakkaş’ı andı. FHKC; İsrail zindanlarında esir tutulan Genel Sekreter Ahmad Saadat ve cezaevindeki yoldaşları (FHKC cezaevi kolu) ile beraber taziye mesajı yayınladı:
“16 yaşında iken Filistin Devrimi saflarında mücadeleye başlayan savaşçı ve düşünür Enis Nakkaş, Filistinli fedailerle omuz omuza savaştı. Devrimin askerlerinden ve liderlerindendi. İşte devrimcilerin Enis’i (dostu), Lübnan ve Filistin’in kendisine ihtiyaç duyduğu bir zamanda gitti. Tesellimiz, yoldaşlarının ve devrimci nesillerin, işgal altındaki Arap toprakları özgürleştirilene kadar ismini ve mücadelesini taşıyacak olmasıdır.”
FHKC Genel Sekreter yardımcısı Abu Ahmed Fuad, Nakkaş için şunları söyledi: Tarihin bir yerinde, askeri eylemlilik başta olmak üzere birçok alanda FHKC’ye yoldaşlık etmiş olmasından dolayı onur duyuyoruz.
El-Fetih (Filistin Ulusal Kurtuluş) Hareketi ve Filisin Kurtuluş Örgütü (FKÖ)
El-Fetih ve FKÖ, Enis Nakkaş için taziye mesajı yayınladı. Mesajda şöyle denildi:
“Filistin, özgürlük savaşının ve mücadelesinin çağdaş dünyamızdaki bir sembolünü kaybetti. Filistin’i sevdi ve Filistin için fikirleriyle, mücadelesiyle ve onurlu duruşuyla direndi. “Öğrenci Taburunda” ve komutan el-Vezir komutası altında, el-Fetih’in en önde gelen fedailerinden biriydi. Sevdiklerine, ailesine ve mücadele yoldaşlarına başsağlığı diliyoruz.”
Hamas (İslami Direniş Hareketi)
Suriye krizinin başlarında, Şam’daki ofisini kapattıktan sonra Suriye’den ayrılıp Katar’a ‘taşınan’ Hamas’ın siyasi kolu, Enis Nakkaş’ın sert eleştirilerinin hedefindeydi.
Nakkaş için taziye mesajı yayınlayan Hamas açıklamasında şunları söyledi:
“Son ana kadar Filistin halkının haklarını savunan ve İsrail işgal projelerine karşı sağlam bir direniş ortaya koyan büyük Arap savaşçı Enis Nakkaş’ın kaybı, Filistin Davası adına bir kayıptır. Kardeş Lübnan halkına, direniş gruplarına, ailesine, Arap ve İslam dünyasına başsağlığı diliyoruz.
Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi (FDHKC) yayınladığı mesajda Enis Nakkaş’ın büyük savaşçı ve düşünür olduğunu, halkının ve milletinin davalarını her zaman desteklediğini, siyonist projeye karşı kaçınılmaz olarak zafer kazanılacağına her zaman inandığını ve Filistin Davasının savaşçı liderlerinden biri olduğunu ifade etti ve baş sağlığı diledi.
Filistin Ulusal Meclisi, Nakkaş’ın adil Filistin Davasına inanan mücadele insanları için örnek bir model teşkil ettiğini ve Filistin Davasına büyük katkıları olduğunu belirterek başsağlığı mesajı yayınladı.
Filistin Hıristiyanları adına Rum-Ortodoks Piskoposu Ataullah Hanna, Filistin halkının, onlara destek veren ve onların adil davaları için mücadele eden kahramanları unutmayacağını söyledi. Birkaç hafta önce telefon görüşmesi gerçekleştirdiği Nakkaş’ın vefat haberinin büyük bir üzüntüyle aldığını belirtti. Ataullah Hanna, Nakkaş’ın sadece Filistin Davası değil, Arap milletinin adalet davalarını sağlam bir şekilde savunduğunu söyledi.
Filistin İslami Cihad Hareketi, Nakkaş’ın vefat haberini büyük bir üzüntüyle aldıklarını, Filisin Davasına desteğinin unutulmayacağını belirterek Arap dünyasında yoldaşları olan özgürlük savaşçılarına ve dostlarına başsağlığı diledi.
FHKC-Genel Komutanlık, Enis Nakkaş’ın büyük Arap savaşçısı olduğunu ifade ederek başsağlığı diledi.
Filistin Halk Komiteleri, Nakkaş’ın direnişinin bayraklarından birini taşıdığı ve Filistin var olduğu sürece Nakkaş’ın da hayatta kalacağını belirtti.
Filistin ‘Ülkenin Çocukları’ Hareketi,
Filistin Edebiyatçılar ve Yazarlar Birliği başkanı Murad el-Sudani, Nakkaş’ın Filistin Davası ve Arap milletinin tüm davalarını son ana kadar kararlılıkla savunan ‘şövalyelerden’ biri olarak bölge için büyük kayıp olduğunu ifade etti.
Filistin Halk Partisi, Nakkaş’ın siyasi ve askeri bir düşünür olduğunu ve çatışmanın derinliğini şu sözlerle somutlaştırdığını söyledi: Emperyalizm, bizi dünya haritasının her yerinde hedef alıyorsa, Filistin Devrimi olarak dünyayı çatışma sahasına dönüştürmeliyiz.
Bağımsız Filistin Hareketi ve Filistin’deki Ulusal İslami Hareket, Lübnanlı, Filistinli ve Arap Enis Nakkaş; Kudüs ve Filistin’in dertlerini, kalbinde ve bilincinde dert edindi ve eyleminin merkezi haline getirdi. Enis Nakkaş, Filistini için lider, savaşçı, devrimci, direnişçi, düşünür, üretken ve bir enternasyonalist olarak yaşadı. Filistin için yarım yüzyıl boyunca direndi, savaştı, mücadele etti, yazdı, düşündü ve eylemlilik içerisinde oldu. Fetih üyesi olarak mücadelesine rağmen tüm Filistin Devrimi fraksiyonları ile çok yakın ilişkiler kurdu.
Filistin’den, yukarıdaki mesajların dışında birçok kişi ve kurumun açıklaması olduğunu hatırlatalım.
Lübnan:
Hizbullah
Lübnan Hizbullah örgütü yaptığı açıklamada, Enis Nakkaş’ın bölgedeki en önemli mütefekkirlerinden biri olduğunu, nitelikli çalışmalarıyla siyonist düşmana karşı mücadeleye katkı sunduğunu ifade etti ve Filistin Davasını kalbinde ve zihninde taşıdığını belirtti.
Demokratik Halk Partisi, İslami Eylem Grubu, Tevhid Hareketi ve Lübnan’dan birçok parti, STK, yetkili kişi ve kurum, taziye mesajı yayınladı.
Lübnan’daki Suriye, İran, Yemen, Fiistin ve bazı ülkelerin büyükelçilikleri de taziye mesajı yayınladı.
Suriye:
Son günlerini tedavi gördüğü Şam’daki özel bir hastanede geçiren Enis Nakkaş, Suriye’de de unutulmadı.
Suriye Devlet Başkanlığı ve Başkan Esad’ın mesajlarında şu ifadeler kullanıldı: “Arap düşünür ve savaşçı Enis Nakkaş’ın vefat haberini büyük bir üzüntüyle aldık. Tüm özgürlük savaşçılarının başı sağolsun. Son günlerinde Şam’ın kendisini kucakladığı gibi, Suriye halkı vicdanında her zaman onun anısına sahip çıkacak.”
Suriye Dışişleri Bakanlığı ve Enformasyon Bakanlığı da taziye mesajı yayınlayan taraflar olurken, sosyal medyada atılan tvitler uzun süre en üst sıralarda gündemde yer aldı.
Yemen:
Yemen’de Suudi Koalisyonu’na karşı yıllardır direnen Husilerin Ensarullah örgütü, Enis Nakkaş için taziye mesajı yayınladı. Geçen haftalarda ABD’nin terör listesinden çıkardığı ve müzakere yolları aradığı Ensarullah, verilen mesajda Enis Nakkaş’ın vefat haberini büyük bir üzüntüyle aldıklarını belirtti. Ensarullah, Enis Nakkaş’ın Filistin başta olmak üzere bölgenin tüm adil davalarına destek veren bir savaşçı olduğunu söyledi.
Yemen Dışişleri Bakanlığı ve cenazeye katılan Yemen’in Lübnan büyükelçisi de taziye mesajları yayınladı.
İran:
İran dini lideri Hamaney’in uluslararası ilişkiler ofisi, Enis Nakkaş için yayınlanan taziye mesajında, Nakkaş için “mazlum ve özgür halkların sesiydi” ifadesi kullanıldı.
İran Devrim Muhafızları yayınladığı mesajda, Enis Nakkaş’ın öne çıkan bir asker olduğunu ve vefat haberinin Filistin’in tüm dostlarında derin bir üzüntüye sebep olduğunu ifade etti.
İran Dışişleri Bakanlığı da yayınladığı mesajda Filistin Davasının yılmaz savaşçısı ifadeleri kullanıldı.
Irak:
Irak eski başbakanı Adil Abdülmehdi, birçok siyasi grubun içinde olduğu Fetih Koalisyonu, Irak Hizbullah’ı ve birçok kişi ve kurum taziye mesajı yayınladı.
Suudi Arabistan:
Suudi Arabistan muhalefeti, Kerame (Onur) Hareketi, Enis Nakkaş için bir taziye mesajı yayınladı. Kerama Hareketi yayınladığı mesajda, Arap dünyasının en önemli mütefekkirlerinden biri olan Nakkaş’ın mücadelenin sembolü olduğu ifadelerini kullandı.
