Jake Sullivan’dan İsrailli mevkidaşına ‘İran sızıntısı’ telefonu

ABD Ulusal güvenlik Danışmanı Jake Sullivan geçen hafta İsrailli mevkidaşı Tzachi Hanegbi ile sert bir telefon görüşmesi yaptı. Axios’tan Barak Ravid’in haberine göre, Sullivan İsrail’in ABD ile İran arasındaki dolaylı görüşmeler hakkında basına bilgi sızdırmasından duyduğu endişeyi dile getirdi.

İran tarafından doğrulanan ancak Biden yönetimi tarafından resmi olarak teyit edilmeyen dolaylı görüşmelerle ilgili çıkan son haberler, Biden yönetiminin İran’la yapılacak herhangi bir anlaşma için kongre denetimine başvurmasını talep eden Cumhuriyetçiler arasında eleştirilere neden olmuştu. Görüşmeler İran’ın nükleer programı ve bölgesel gerilimin azaltılması konularında mutabakata varmayı amaçlıyor.

Görüşmelerle ilgili basında çıkan haberlerin çoğu Haziran ayında yayınlanmaya başladı ve İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu Knesset’teki gizli bir oturumda İsrailli milletvekillerine ABD’nin İran ile bir ‘mini anlaşma’ üzerinde çalıştığını söyledi.

Üst düzey bir İsrailli yetkiliye göre, Sullivan geçen hafta Hanegbi ile yaptığı görüşmede Netanyahu’nun sözleriyle ilgili ‘hayal kırıklıklarından’ bahsetti. İsrailli yetkiliye göre Hanegbi Sullivan’a, Netanyahu’nun İsrailli milletvekilleriyle görüşmeler hakkında konuşması gerektiğini çünkü muhalefet tarafından eleştirildiğini söyledi. Fakat İsrailli yetkiliye göre Henegbi, başbakanın konuyla ilgili kamuoyu önünde yapacağı açıklamaları mümkün olduğunca sınırlandırdığını vurguladı.

Hanegbi ayrıca Sullivan’a, Netanyahu’nun yönlendirmesiyle son haftalarda Biden yönetimiyle İran konusunda koordinasyonun her zamankinden daha iyi olduğunu vurguladığı birkaç röportaj verdiğini vurguladı.

ABD’li yetkili ise, Sullivan’ın telefon görüşmesi sırasında basında yer alan pek çok bilginin yanlış olduğunu ve İran’la yapılan dolaylı görüşmelerde konuşulanları yansıtmadığını iddia ettiğini söyledi. Bir ABD’li yetkili, Beyaz Saray’da sızıntıların arkasında İsrail’in olduğu ve Kongredeki İran şahinlerini de doğrudan ya da dolaylı olarak aynı bilgilerle beslediği yönünde bir hissiyat olduğunu söyledi.

Üst düzey bir İsrailli yetkili görüşmenin dostane bir havada geçtiğini ama Sullivan’ın İsrail hükümetinin işgal altındaki Batı Şeria’da İsrail yerleşimlerinin genişletilmesi ve İsrailli yerleşimcilerin Filistinli sivillere yönelik şiddet içeren saldırılarına ilişkin kararlarından duyduğu derin endişeyi de dile getirdiğini söyledi. Sullivan’ın Batı Şeria’daki durumla ilgili kaygıları Beyaz Saray’ın telefon görüşmesiyle ilgili açıklamasında yer aldı fakat İran’la ilgili sızıntı iddialarına ilişkin şikâyetine açıklamada değinilmedi.